Veel mensen die on(der)bevoegd voor de klas staan, maar volgens leidinggevenden, collega’s en leerlingen wel (grotendeels) bekwaam zijn, willen graag een passende bevoegdheid halen. In de praktijk krijgt een deel van hen dit echter niet voor elkaar. Vanaf 2017 staan zij illegaal voor de klas, terwijl zij daar hard nodig zijn. Hoe zorgen we er samen voor dat we deze mensen toch behouden voor het onderwijs?

Over die vraag zijn we de afgelopen jaren het gesprek aangegaan met verschillende lerarenopleiders, vertegenwoordigers en beleidsmakers. We namen aan dat de afspraak uit het Sectorakkoord VO 2014-2017 om na 2017 geen onbevoegde leraren meer voor de klas te hebben én het groeiende lerarentekort voldoende urgentie creëerden om de processen rondom het afgeven van bevoegdheden fundamenteel te heroverwegen. Onze insteek was en is om samen met ervaren toets-deskundigen van verschillende lerarenopleidingen een valide, breed gedragen toets-instrumentarium samen te stellen / te ontwikkelen, om reeds (vaak in de praktijk) verworven competenties inzichtelijk te maken. Op basis daarvan kunnen vervolgens echte maatwerk trajecten aangeboden worden.

Het op deze manier, fundamenteel heroverwegen van het beleid en de processen rondom bevoegdheden bleek voor een deel van de gesprekspartners echter geen optie. Over de redenen hiervoor kunnen we twisten, maar het is duidelijk dat het financieringsbeleid en de aangescherpte regels om ‘gratis uitdelen van diploma’s’ te voorkomen niet helpen. We concludeerden echter ook dat er voor het opleiden van leraren wiskunde en Duits, waarvoor het lerarentekort al zeer nijpend is, wel meer ruimte is. Ook ontdekten we dat bijna alle opleiders bij uitzondering wel degelijk echte maatwerktrajecten ontwikkelen om te zorgen dat bekwame mensen een passende bevoegdheid kunnen halen.

Deze uitzonderingen kwamen aan het licht toen we inzoomden op specifieke gevallen en de obstakels waar zij tegenaan liepen. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat er heel veel van deze specifieke gevallen zijn die we dreigen kwijt te raken, hebben we besloten om hen in beeld te brengen.

De portretten hebben een belangrijke rol gespeeld in de gesprekken die hebben geleid tot project #3 ‘Van bekwaam naar bevoegd’. Het staat iedere partij in het veld vrij om deze portretten in te zetten om de discussie te voeden.

> Door te klikken op de afbeeldingen kunt u gemakkelijk de PDF versie downloaden