doel·groep (de; v(m); meervoud: doelgroepen)
Degenen die je bij een bep. bezigheid op het oog hebt.
–
in·di·vi·du (het; o; meervoud: individuen, individu’s)
Ieder mens of persoon op zichzelf.

Hendrik geeft al 30(!) jaar on(der-)bevoegd rekenen en wiskunde in het VMBO. De resultaten van zijn leerlingen zijn goed, hij heeft plezier in zijn werk en hij is een gewaardeerde collega in de sectie en op school. Hij snapt de doelgroep en is de veilige haven van menig moeilijke tiener (geweest). Hij heeft in de jaren 80 de kweekschool afgerond en is vrij snel daarna aan de slag gegaan op de MAVO. Wel degelijk bevoegd voor het onderwijs dus, maar niet voor rekenen/wiskunde. Wat ook nog leuk en goed is om even te vertellen is dat hij inmiddels ook echt een beetje een vakidioot is. Wiskunde hoort bij hem en hij schept er veel genoegen in om zich steeds verder te bekwamen in zijn vak.

Maar goed; Dat wat hij met zoveel genoegen en succes doet, daarvoor is hij niet bevoegd. We hebben nu eenmaal afgesproken dat we willen dat iemand minstens één keer in zijn/haar leven aantoont bekwaam genoeg te zijn om les te mogen geven in een bepaald vak aan een bepaalde doelgroep. Dat snapt Hendrik ook en dus gaat hij op zoek naar een mogelijkheid om zijn bekwaamheid aan te tonen en een bevoegdheid te halen. Na een omzwerving via de regeling ‘groepsleerkracht’ (zie paragraaf 3.9 in ons advies) besluit hij te gaan voor de 2e graads opleiding Wiskunde.

Het telefoongesprek is kort: “U heeft een pabo-diploma? Juist ja. Dan hoeft u niet te komen. Wij weten namelijk uit ervaring dat mensen met een pabo-diploma het niet redden om binnen 2 jaar een wiskunde bevoegdheid 2e graads te halen.”

Op de site van de dichtstbijzijnde lerarenopleiding leest hij over deeltijd en vindt hij een en ander over vrijstellingen. Die kan hij krijgen op basis van zijn 30 jaar oude pabo-diploma, maar niet op basis van de ervaring die hij heeft opgebouwd in de tussentijd. Gelukkig hoort hij via DNA over de regeling zij-instroom. Daar heeft hij niet op geklikt omdat dat niet logisch leek. Hij komt immers niet van elders ingestroomd. Deze regeling is echter twee jaar geleden ‘opengezet’ voor ervaren leraren, dus dat komt mooi uit. Zij-instroom start bij een assessment (incl. portfolio) waarbij de eerder verworven competenties in kaart worden gebracht. Daarna is het nog maximaal 2 jaar deeltijd studeren. Dat klinkt logisch en doet recht aan alle ervaring die Hendrik meeneemt. De eerste stap is een intakegesprek om in te schatten of het toelatingsassessment de moeite waard is (het kost namelijk geld en de lerarenopleiding probeert met deze intake te voorkomen dat mensen die niet genoeg ervaring hebben om een bevoegdheid binnen 2 jaar te halen zich aanmelden). Het telefoongesprek is kort: “U heeft een pabo-diploma? Juist ja. Dan hoeft u niet te komen. Wij weten namelijk uit ervaring dat mensen met een pabo-diploma het niet redden om binnen 2 jaar een wiskunde bevoegdheid 2e graads te halen.”

Hendrik hangt verbluft op… Bij de volgende DNA bijeenkomst spreek ik hem en geloof mijn oren niet. Deze man mag niet eens op gesprek komen, omdat de ervaring met de doelgroep ‘pabo met 2e graads wiskunde ambitie’ leert dat hij het niet gaat redden in 2 jaar. Pardon! Dit doet geen enkel recht aan deze man zijn ervaring. Hebben ze gevraagd hoeveel ervaring hij heeft? Hoe lang hij al voor de klas staat? Of hij bekend is met de lesstof en zelf kan inschatten hoeveel moeite en tijd hem dat zou gaan kosten? Nee! Een van DNA’s top assessoren spreekt met Hendrik en concludeert dat een assessment meer dan de moeite waard is en hij gokt dat Hendrik hooguit iets meer dan een jaar nodig heeft om zijn bekwaamheid aan te vullen en zijn bevoegdheid aan te tonen. Het is ook nog eens heel erg dom gezien het feit dat ervaren, zelflerende mensen als Hendrik hun gewicht in goud waard zijn met de huidige werkdruk en tekorten. We hebben de luxe niet om in doelgroepen te denken. Al het onderwijs t.b.v. bevoegdheden moet op maat. Startend met een assessment en daarmee gebaseerd op de kennis en kunde die een individu meebrengt. Dan doen we recht aan onze mensen en recht aan de leerlingen die hen zo hard nodig hebben.